Purwakanthi

      Miturut Bausastra Jawa anggitanipun S. Prawiro Atmodjo (344) purwakanthi inggih menika tetembungan ingkang sami swantenipun utawi aksaranipun.

Ingkang dipunwastani purwakanthi swara inggih menika menawi wonten tembung ingkang sami swantenipun (huruf vokal) sajroning saukara. Dene menawi ingkang sami aksaranipun (huruf konsonan) dipunwastani purwakanthi sastra.

     Sanesipun purwakanti swara kaliyan sastra, wonten ugi purwakanthi basa utawi lumaksita inggih menika salah satunggalipun tembung ing ukara menika wau, dipunambali maneh ing ukara salajengipun.

   1. Purwakanthi Swara

Tuladha :

a.   Gemi setiti ngati-ati

b.   Sing jujur bakal makmur

c.   Becik ketitik, ala ketara

d.   Dipundhi-pundhi amrih lestari

   2.  Purwakanthi Sastra

Tuladha :

a.   Kalung kula kalih

b.   Sluman slumun slamet

c.   Tata, titi, titis, lan teteh

d.   Aja dengki lan degsura

   3. Purwakanthi basa/lumaksita

a.   Adil makmur, makmur kanggo nusa lan bangsa.

b.   Kakang adhi, adhine luwih pinter, pintere durung ana sing madhani.

c.   Nyuwun donga pangestu, pangestune Ibu prelu, prelu kanggo sangune ngaurip.

d.   Jalma manungsa minangka titah,

Titahing Gusti tan ana kang ngerti,

Ngertia ora bakal bisa nolak,

Nolaka kae ora bakal kaduluran (kelakon).

Kapethik saking : Marsudi Basa lan Sastra Jawa

dening Priyanto & Sawukir